10 tips voor een succesvolle Week tegen Pesten in september!

Elk jaar organiseert onze samenwerkingspartner Stichting School & Veiligheid de Week tegen Pesten, dit jaar van 22 t/m 26 september. Het thema van dit jaar is gericht op schoolverbondenheid:
“Kijk ’s door een andere bril! En zie: je klas is een team!“

In het hele land komen organisaties in actie waar kinderen en jongeren samenkomen om te werken aan sociale veiligheid. In deze blog geven we je tien tips voor een succesvolle Week tegen Pesten in september en delen we ons gloednieuwe lespakket én de gezinsbijlage, passend bij het thema van de week met jou. Deze zijn nu aan te vragen via onderstaand formulier.

Is jouw organisatie voorbereid op de Week Tegen Pesten?

Gebruik de checklist: 

1. We werken met een project- of werkgroep Week Tegen Pesten
2. Het team is zich bewust van het belang om het het thema ‘Goed voor Elkaar!’ aan de slag te gaan
3. We hebben organisatiebreed gekozen voor activiteiten die bijdragen aan ‘Goed voor Elkaar’
4. De aankomende Week Tegen Pesten is zichtbaar voor iedereen binnen onze organisatie 
5. Kinderen en of jongeren worden actief betrokken bij de week en leveren een bijdrage
6. We hebben een (creatieve) vorm gekozen om de Week Tegen pesten te openen 
7. Er vinden verschillende activiteiten en reflectiemomenten plaats in de Week Tegen Pesten 
8. Er is een uitgewerkt plan om de week met aandacht af te sluiten
9. Er is een moment ingepland om terug te komen op de week en doorlopende aandacht voor sociale veiligheid 
10. We geven gedegen informatie over de mogelijkheden voor hulp intern en extern

---

Mis jij nog wat ‘vinkjes’ en wil jij samen met jouw collega’s een succes maken van de Week Tegen Pesten? Lees dan verder voor de uitwerking van de tips!

Gebruik deze 10 tips voor een succesvolle Week tegen Pesten!

1. Zet een project- of werkgroep in voor de Week tegen Pesten

“If you want to go fast, go alone. If you want to go far, go together.” Dit Afrikaanse spreekwoord zegt precies wat wij ook geloven: samen bereik je meer. Dat geldt zeker voor de Week tegen Pesten.

Wanneer je als team aan de slag gaat, ontstaat er eigenaarschap en betrokkenheid. Door ieders kwaliteiten en verantwoordelijkheden helder te verdelen, bouw je aan een doordacht plan van aanpak. Denk aan wie het betrekken van het gezin waar de kinderen en of jongeren deel van uit maken oppakt, wie het lespakket introduceert, en wie zorgt voor zichtbaarheid in de school of organisatie. Zo werk je niet alleen efficiënter, maar ook krachtiger. En het mooie is: je versterkt ook de samenwerking binnen je team.

Wil je écht het verschil maken? Begin dan samen.

2. Ga bewust aan de slag met het thema

Iedere plek waar kinderen en jongeren samenkomen — een school, BSO, jeugd- en jongeren werk of (sport)vereniging — is een minimaatschappij. Binnen elke groep binnen deze organisaties ontstaan normen, gedragingen en (on)zichtbare verhoudingen. Daarom is het belangrijk om als team vooraf stil te staan bij de vraag: wat speelt er bij ons, en aan welk gedrag willen we echt werken tijdens de Week tegen Pesten?

Door het thema op een herkenbare manier te vertalen naar je eigen groep, maak je het verschil. Denk aan voorbeelden uit hun dagelijkse leven, actuele gebeurtenissen of situaties die ze zelf meemaken. Hoe beter het aansluit bij hun belevingswereld, hoe groter de kans dat ze zich betrokken voelen.

Zo help je kinderen en jongeren om zichzelf én elkaar te herkennen in het thema. Dat vergroot hun intrinsieke motivatie om negatieve groepsdynamiek te voorkomen of doorbreken en samen te bouwen aan een positief, sterk ‘wij-gevoel’ waardoor verbondenheid toeneemt.

3. Kies organisatiebreed voor activiteiten die écht bijdragen aan het thema

De Week tegen Pesten heeft pas écht impact als iedereen meedoet. Toch gebeurt het regelmatig dat er losse ideeën worden verzameld of gedeeld zonder samenhang of gezamenlijke afspraken. Het gevolg? Activiteiten voelen vrijblijvend en de kracht van het gezamenlijke signaal vanuit de organisatie gaat verloren.

Dat is zonde, want het heeft direct effect op:

• De positieve groepsdynamiek die je juist in deze gouden weken wilt versterken.
• De meldingsbereidheid van kinderen en jongeren, die afneemt als niet iedereen het thema even serieus lijkt te nemen.
• Het vertrouwen dat er écht iets gedaan wordt als een melding wordt gedaan.

Kies daarom bewust voor een organisatiebrede aanpak. Sluit aan bij het thema van dit jaar, maak gezamenlijke keuzes en betrek álle professionals. Zo laat je als team zien: hier nemen we sociale veiligheid serieus.

Vergeet ook de ouders niet. Zij zijn een onmisbare schakel. Informeer hen over het thema van de week en geef tips om thuis het gesprek te voeren. Speciaal hiervoor hebben wij een gezinsbijlage ontwikkeld. Deze gratis tool helpt ouders en verzorgers om samen met hun kind of jongere thuis in gesprek te gaan over het thema van de Week tegen Pesten. Vraag hem hier aan.

4. Maak de Week tegen Pesten zichtbaar voor iedereen in de organisatie

Zichtbaarheid maakt het verschil. Laat in aanloop naar de Week tegen Pesten duidelijk zien dat jouw organisatie pesten serieus neemt. Zorg dat iedereen – kinderen, jongeren, ouders, professionals én vrijwilligers – merkt dat deze week leeft binnen jullie locatie.

Door zichtbaar te communiceren over het thema en jullie inzet, geef je als organisatie twee krachtige signalen af:

• Pesten is niet oké. We grijpen deze week aan om pesten te voorkomen, te signaleren en aan te pakken.
• We investeren bewust in positieve omgang en het versterken van sociale veiligheid met elkaar.

In andere organisaties dan binnen het onderwijs, kun je er natuurlijk voor kiezen om zelf vorm te geven aan de visuele aankondiging van de deelname aan de Week tegen Pesten. Dat kun je met de projectgroep of door de kinderen en jongeren zelf laten doen.

5. Betrek kinderen en jongeren actief bij de Week tegen Pesten

Kinderen en jongeren weten als geen ander wat er speelt in hun eigen groep. Ze kennen de spanning én de kracht van hun peergroup. Juist daarom is het waardevol om hen actief te betrekken bij de Week tegen Pesten. Doe bijvoorbeeld een beroep op de kinderraad, jongerenraad of leerlingenraad in jouw organisatie. Geef hen een betekenisvolle rol. Laat ze meedenken in de communicatie en over passende activiteiten, mee-organiseren én mee-uitvoeren. Zie hen als gelijkwaardige partners.

Wanneer zij zelf een rol krijgen, neemt de betrokkenheid toe – en daarmee ook de impact van de week. Zeker jongeren luisteren sneller naar elkaar dan naar volwassenen. Door samen op te trekken, creëer je niet alleen bewustwording, maar ook eigenaarschap.

Voorbeelden van hoe zij kunnen bijdragen:

• Ondersteunen bij het verspreiden van informatie in tekst & beeld
• Zichtbaar maken van het thema tijdens de inloop of opening
• Begeleiden van korte activiteiten in pauzes
• Helpen bij het kiezen en organiseren van subgroep-activiteiten

Zorg als professional of vrijwilliger voor voldoende begeleiding en voorbereiding. Ja, het vraagt tijd. Maar de opbrengst – in betrokkenheid, herkenning én bewustwording – is van onschatbare waarde.

Samen met kinderen en jongeren bouw je aan veilige groepen waarin iedereen zich gezien en gehoord voelt. Dat werkt door in de verbondenheid op organisatie niveau.

6. Open de Week tegen Pesten op een creatieve én verbindende manier

Een krachtige start zet de toon voor de rest van de week. Kies daarom voor een opening die raakt, inspireert én laat zien waarom deze week zo belangrijk is. Een goede opening maakt de ‘why’ voelbaar en nodigt iedereen uit om mee te doen. Het laat zien: hier zetten we ons samen voor in.

Betrek bij deze opening zoveel mogelijk mensen — van pedagogisch professionals en vrijwilligers tot kinderen, jongeren en ouders. Door samen te starten, geef je een krachtig signaal af: we dragen allemaal verantwoordelijkheid voor een sociaal veilige en respectvolle omgeving.

Past een gezamenlijke opening niet binnen jouw organisatie? Dan kun je ook kiezen voor een startmoment binnen de eigen groep of klas, afgestemd op jullie situatie. Zolang er maar bewust gekozen wordt voor één lijn en iedereen werkt vanuit hetzelfde plan, ontstaat er samenhang. Zo vormt de Week tegen Pesten een betekenisvol geheel waar iedereen deel van uitmaakt.

7. Combineer activiteiten met reflectiemomenten tijdens de Week tegen Pesten

Kinderen en jongeren zijn allemaal verschillend. Wat de één raakt, gaat aan de ander voorbij. Daarom is variatie in werkvormen belangrijk om iedereen op zijn of haar manier te bereiken. In ons lespakket voor de Week tegen Pesten vind je dan ook een breed aanbod aan activiteiten die passen bij verschillende leeftijden en groepssamenstellingen — allemaal onder het centrale thema:
“Kijk ’s door een andere bril! En zie: je klas is een team!”

Maar… de échte kracht van deze werkvormen zit in de reflectie. Door samen terug te kijken op wat er gebeurde en hoe dat voelde, ontstaan inzichten, herkenning en motivatie om positief gedrag te tonen. Zo zorg je ervoor dat de impact van een activiteit niet vluchtig is, maar beklijft.

In het lespakket vind je concrete reflectievragen bij de werkvormen. Enkele voorbeelden:

• Hoe was deze werkvorm voor jou?
• Heb je iets nieuws geleerd of ingezien?
• Hoe draagt dit bij aan de sfeer in onze groep?
• Kunnen we afspraken maken op basis van wat we ontdekt hebben?
• Wat is jouw rol in de groep?
• Op welke manier kun jij bijdragen aan verbondenheid in de groep en of onze organisatie?
• Hoe kun jij bijdragen aan het oplossen van een probleem met een ander?

Door deze reflectiemomenten in te bouwen, maak je van de Week tegen Pesten een leerzame én verbindende ervaring — voor de hele groep.

Daarnaast verzorgen onze Sta Sterk trainers in de Week tegen Pesten met plezier bij jou in de groep een verdiepingsworkshop of gastles voor de kinderen en jongeren. Ook een themabijeenkomst voor ouders of een workshop, training of studiedag voor professionals en/of vrijwilligers behoort tot de mogelijkheden.

 8. Sluit de Week tegen Pesten bewust af — als begin van iets blijvends

Een betekenisvolle afsluiting zorgt voor afronding én vooruitblik. Plan daarom een afsluitmoment dat past bij jullie groep of organisatie — klein en persoonlijk, of juist groots en gezamenlijk. Denk aan een kort kringgesprek, een gezamenlijk ritueel of een creatieve actie waarin jullie samen terugblikken op de week.

Maar belangrijker nog: laat duidelijk merken dat dit niet het einde is. De Week tegen Pesten is geen eenmalige actie. Het is een krachtige start voor blijvende aandacht voor sociale veiligheid en positieve groepsvorming.

Maak zichtbaar dat jullie samen verder bouwen. Zo krijgt het geleerde een plek in het dagelijks samenzijn, en wordt de omgang met elkaar en pestgedrag meer bespreekbaar.

9. Plan een follow-up moment om doorlopende aandacht te geven aan sociale veiligheid

De Week tegen Pesten is een waardevolle start — maar geen eindpunt. Wanneer je in een groep aan de slag gaat met thema’s als veiligheid, grenzen en pesten, komen er vaak gevoelens, herinneringen of ervaringen los. Kinderen en jongeren verwerken die op hun eigen tempo. Het is belangrijk dat zij weten: je staat er niet alleen voor.

Plan daarom bewust een terugkommoment in, waarin jullie samen reflecteren op wat er is besproken of beleefd. Dit kan in de vorm van een groepsgesprek, een korte werkvorm, of zelfs een persoonlijke check-in. Juist in de weken na de Week tegen Pesten is de meldingsbereidheid vaak hoger. Door actief op signalen en meldingen te reageren, laat je als professional of organisatie zien: jouw verhaal doet ertoe, wij nemen meldingen serieus. We pakken deze op in goed overleg met de betrokken(n) en handelen naar ons sociaal veiligheid beleid en pestprotocol.

Denk ook aan deze vervolgstappen:

• Gebruik materialen uit de Week tegen Pesten — zoals een groepsposter of gemaakte afspraken — als visuele reminders.
• Plan structureel momenten in om door te praten over de omgang met elkaar als groep en sociale veiligheid.
• Werk doorlopend met lessen of activiteiten om te oefenen met respectvol omgaan met elkaar.

Wanneer kinderen en jongeren merken dat er écht iets wordt gedaan met wat zij delen, groeit het vertrouwen. Zo bouw je samen verder aan een sociaal veilige omgeving — ver voorbij de Week tegen Pesten. Er wordt meer verantwoordelijkheid gedragen voor elkaars welzijn. Opkomen voor jezelf of een ander en melden wordt meer gewoon.

10. Zorg voor duidelijke informatie over hulp en meldpunten

Een veilige omgeving begint bij weten waar je terechtkunt. Voor kinderen, jongeren, ouders én professionals is het essentieel dat helder is bij wie ze terecht kunnen met zorgen of meldingen over pesten. De Week tegen Pesten is hét moment om deze informatie zichtbaar en laagdrempelig onder de aandacht te brengen.

Maak dit concreet door bijvoorbeeld een poster op te hangen met de naam, foto en contactgegevens van de vertrouwenspersoon, het aanspreekpunt of anti-pestcoördinator. Zorg dat deze op meerdere plekken te vinden is, zodat iedereen weet: hier kun je terecht, en je wordt serieus genomen.

Maar zichtbaarheid alleen is niet genoeg. Als iemand de stap zet om een melding te doen, is het van groot belang om hier zorgvuldig en daadkrachtig mee om te gaan. Alleen dan groeit het vertrouwen dat er écht iets gebeurt.

Gebruik het pestprotocol als leidraad om samen in kaart te brengen:

• Welke rollen zijn er in de situatie (pester, meeloper, buitenstaander, helper)?
• Wat is de aard van het pestgedrag? Hoe vaak? Waar? Door wie?
• Wat hebben betrokkenen nodig om het patroon te doorbreken?
• Volg het sociaal veiligheid beleid. Hanteer de stappen van het pestprotocol.

Op basis hiervan maak je een plan van aanpak dat aansluit op je beleid. Niet alleen om het pesten te stoppen, ook om te werken aan herstel en het versterken van de groep. Zo maak je écht verschil voor iedereen die erbij betrokken is.

Weet jij waarom deze week De Week tegen Pesten heet? Je leest het in deze blog.

Externe hulp

Niet altijd kan de persoon waar de melding wordt gedaan of de organisatie zelf passende hulp bieden. Zorg dan voor een verwijzing intern of extern naar passende hulp. Ook onze Sta Sterk trainers kunnen hierbij ondersteunen, onder andere door Workshops & antipestprogramma’s. Of kies voor scholing van een interne professional bij ons opleidingscentrum om de mogelijkheden om intern hulp te bieden uit te breiden.

“Op het moment dat onze experts worden ingeschakeld, hebben de professionals en vrijwilligers vaak al veel geprobeerd. Het siert ze dat ze op dit moment de stap nemen om hulp te vragen.”

Denk bij externe hulp ook aan (individuele) begeleiding voor kinderen en jongeren, zoals de Sta Sterk training, waar ze leren sterker in hun schoenen te staan, voor zichzelf opkomen en weerbaarder worden.

Kijk voor een trainer in jouw omgeving op overzicht Sta Sterk trainers.

Scholing

Werk jij in het onderwijs, de training, coaching of begeleiding, kinderopvang op de BSO en heb jij passie voor het versterken van sociale veiligheid en weerbaarheid? Zorg dan dat je klaar bent om komend seizoen actief bij te dragen aan de ontwikkeling van kinderen en of jongeren.

Bekijk ons opleidingsaanbod en ontdek welke scholing bij jou past.

Samen kunnen we pesten voorkomen, tijdig signaleren en aanpakken.